Lợi ích của Bacillus Subtilis trong nuôi trồng thủy sản

27-05-2025

Lợi ích của Bacillus Subtilis trong nuôi trồng thủy sản

Ngành nuôi trồng thuỷ sản đang được chú trọng nhiều đến phát triển bền vững, vậy nên các giải pháp thay thế kháng sinh được ưu tiên hàng đầu. Trong số đó vi khuẩn Bacillus subtilis là một giải pháp nổi bật nhờ khả năng tăng sức đề kháng, xử lý môi trường ao nuôi và ngừa dịch bệnh hiệu quả. Hãy cùng Aquavet đọc hết bài viết để biết được những lợi ích của Bacillus Subtilis trong nuôi trồng thuỷ sản nhé. 

Lợi ích của Bacillus Subtilis trong nuôi trồng thủy sản

Bacillus subtilis là gì?

Bacillus subtilis là một loài vi khuẩn hiếu khí, thuộc chi Bacillus, có hình que, hai đầu tròn, kích thước nhỏ và nổi bật với khả năng tạo bào tử. Đặc điểm quan trọng của loài này là khả năng tồn tại trong các điều kiện khắc nghiệt như nhiệt độ cao, pH bất ổn định, môi trường thiếu oxy, thậm chí trong điều kiện có tia tử ngoại hay phóng xạ. Vi khuẩn này thường ở dạng bào tử nên khi bổ sung vào đường tiêu hoá nên sẽ không bị acid, men tiêu hoá ở dịch vị dạ dày phá hủy. 

Khi được đưa vào môi trường ruột, các bào tử của Bacillus subtilis phát triển thành thể hoạt động. Sau đó chúng nhanh chóng sinh trưởng và tạo ra nhiều enzyme, kháng sinh, cũng như chất chuyển hóa có lợi cho hệ tiêu hóa và miễn dịch của vật nuôi.

Lợi ích của Bacillus subtilis đối với các loài thủy sản

Việc ứng dụng Bacillus subtilis trong nuôi trồng thủy sản mang lại hàng loạt lợi ích toàn diện:

Cải thiện tiêu hoá, tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng: Bacillus subtilis tiết ra nhiều enzyme như amylase, protease, lipase,... giúp phân giải tinh bột, protein, chất béo, biến các hợp chất khó tiêu thành dạng dễ hấp thu. Nhờ đó, tôm cá tiêu hóa tốt hơn, tăng trọng nhanh hơn, hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) được cải thiện rõ rệt.

Tăng cường hệ miễn dịch: Bacillus subtilis kích thích cơ thể vật nuôi sản sinh kháng thể IgA, đồng thời tạo ra các peptide kháng khuẩn có khả năng ức chế nhiều vi khuẩn gây bệnh như Vibrio spp., Aeromonas spp.,... Điều này giúp giảm tỉ lệ mắc bệnh và tăng khả năng kháng bệnh tự nhiên.

Giảm sử dụng kháng sinh, hạn chế đề kháng kháng sinh: Thay vì lạm dụng kháng sinh, người nuôi có thể sử dụng Bacillus Subtilis như một giải pháp thay thế hiệu quả, an toàn, mà không sợ tiềm ẩn nguy cơ tồn dư và kháng thuốc. 

Ổn định hệ vi sinh đường ruột: Bacillus Subtilis giúp duy trì sự cân bằng hệ vi sinh vật có lợi trong ruột, ức chế vi khuẩn có hại. Từ đó tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển và phục hồi niêm mạc ruột, nhất là sau khi sử dụng kháng sinh.

Lợi ích của Bacillus subtilis đối với các loài thủy sản

Lợi ích của Bacillus subtilis đối với các loài thủy sản

>>> Xem thêm: Cảnh báo nắng nóng ảnh hưởng đến tôm

Cơ chế hoạt động của Bacillus subtilis trong nuôi trồng thủy sản

Sở dĩ Bacillus subtilis trong nuôi trồng thủy sản được đánh giá cao là bởi cơ chế hoạt động đa tầng và hiệu quả sinh học mạnh mẽ:

Cạnh tranh sinh tồn và nguồn dinh dưỡng: Bacillus Subtilis khi được bổ sung vào đường ruột sẽ nhanh chóng nhân lên và chiếm chỗ, cạnh tranh nơi bám và chất dinh dưỡng với vi khuẩn gây bệnh. Nhờ đó, nó làm giảm mật độ vi khuẩn có hại, ngăn ngừa sự xâm nhập và phát triển của chúng.

Tổng hợp enzyme và chất chuyển hóa sinh học: Khi hoạt động, Bacillus Subtilis sinh ra các enzyme tiêu hóa quan trọng như α-amylase, protease, lipase,... giúp phân giải thức ăn và hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả hơn. Đồng thời, chúng còn tổng hợp các vitamin nhóm B (B2, B6) – cần thiết cho quá trình trao đổi chất và tăng trưởng cho các vật nuôi

Tiết kháng sinh sinh học: Một trong những điểm vượt trội của Bacillus Subtilis là khả năng tiết ra hơn 12 loại kháng sinh sinh học như Bacitracin, Mycobacillin, Bacilysin,... Các hợp chất này có phổ kháng khuẩn rộng, ức chế mạnh vi khuẩn Gram âm và Gram dương, giúp kiểm soát tốt dịch bệnh đường ruột và ngoài môi trường.

Tạo lớp màng sinh học bảo vệ niêm mạc ruột: Tại các vùng ruột bị tổn thương, Bacillus Subtilis phát triển lớp biofilm bảo vệ niêm mạc. Nhờ đó mà giúp ngăn chặn độc tố từ vi khuẩn có hại xâm nhập sâu hơn vào cơ thể vật nuôi, đồng thời thúc đẩy tái tạo mô.

Tác dụng của Bacillus subtilis trong nuôi trồng thủy sản

Bacillus subtilis không chỉ có vai trò trong cơ thể vật nuôi mà còn có ảnh hưởng rõ rệt đến môi trường ao nuôi:

Xử lý đáy ao, giảm ô nhiễm hữu cơ: Bacillus subtilis sử dụng các chất hữu cơ dư thừa làm nguồn carbon, tiết ra enzyme để phân hủy thức ăn thừa, phân tôm cá, xác tảo,... từ đó giúp giảm tích tụ bùn đáy, cải thiện độ sạch và hạn chế sinh môi của vi khuẩn gây bệnh.

Giảm độc tố trong nước: Vi khuẩn này có khả năng chuyển hóa các khí độc như NH3, NO2, H2S thành các dạng không độc như NH4+, NO3-. Đồng thời, quá trình này góp phần làm giảm COD, hạn chế mùi hôi đáy ao và giữ chất lượng nước ổn định.

Ngăn chặn tảo độc và vi khuẩn có hại: Bacillus subtilis cạnh tranh năng lượng và dinh dưỡng với tảo độc, vi khuẩn gây bệnh, khiến chúng không đủ điều kiện sinh trưởng và tự suy giảm về mật độ.

Tối ưu hiệu quả với men vi sinh Bacillus subtilis

Hiện nay, nhiều sản phẩm chứa Bacillus subtilis đã được đưa vào ứng dụng. Trong đó, nổi bật là sản phẩm men vi sinh Bacillus Subtilis - được dùng làm chất bổ sung trong nuôi trồng thuỷ sản, nông nghiệp, chăn nuôi và xử lý môi trường. Với mật độ lên đến 1 * 1011 cfu/gam, men vi sinh đơn dòng Bacillus Subtilis giúp tăng khả năng hấp thụ, ổn định hệ vi sinh, đồng thời thúc  đẩy miễn dịch đường ruột hiệu quả cho tôm cá.

Tối ưu hiệu quả với men vi sinh Bacillus Subtilis

Tối ưu hiệu quả với men vi sinh Bacillus subtilis

Việc ứng dụng Bacillus subtilis trong nuôi trồng thuỷ sản không chỉ là giải pháp thay thế kháng sinh mà còn giúp kiểm soát dịch bệnh và bảo vệ môi trường nuôi. Việc sử dụng men vi sinh Bacillus Subtilis giúp người nuôi thuỷ sản hướng đến mô hình canh tác bền vững, hiệu quả và thân thiện với hệ sinh thái.