Cách phòng trị viêm ruột trên tôm

Viêm ruột trên tôm là bệnh rất phổ biến, làm tôm ăn kém, suy giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng; từ đó gây chậm lớn, còi cọc và dễ mắc các bệnh khác. Nếu không kiểm soát kịp thời, bệnh có thể gây tỷ lệ hao hụt cao và thiệt hại lớn cho người nuôi. Hãy cùng Aquavet đọc hết bài viết để biết cách phòng trị viêm ruột trên tôm nhé.

Nguyên nhân gây viêm ruột trên tôm

Nguyên nhân gây viêm ruột trên tôm thường liên quan đến 3 yếu tố là dinh dưỡng, môi trường và sinh học. Sau đây là các chi tiết cụ thể từ các nghiên cứu và kinh nghiệm nuôi trồng. 

Viêm ruột trên tôm do nguyên nhân dinh dưỡng

Thức ăn dư thừa: Khi người nuôi cho thức ăn nhiều dẫn đến bị dư thừa và không phân hủy trong ao. Từ đó tạo điều kiện cho vi khuẩn Vibrio phát triển mạnh.

Thức ăn kém chất lượng: Khi thức ăn cho tôm bị ẩm mốc, chứa những độc tố nấm gây hại như aflatoxin hay hết hạn sử dụng dẫn đến rối loạn tiêu hóa và viêm ruột.

Khẩu phần ăn mất cân đối: Người nuôi cho ăn không đủ chất, thiếu dinh dưỡng, thiếu vitamin, khoáng chất, hàm lượng xơ cao, làm suy yếu hệ tiêu hóa của tôm.

Viêm ruột trên tôm do nguyên nhân dinh dưỡng

>>> Xem thêm: Kỹ thuật trọn khoáng và vitamin vào thức ăn như thế nào để không bị hao hụt

Viêm ruột trên tôm do nguyên nhân môi trường

Sự biến động đột ngột của pH,nhiệt độ và độ mặn sẽ gây stress và tổn thương niêm mạc ruột. Bên cạnh đó các loại khí độc NH3, H2S từ các chất thải tích tụ hay oxy hòa tan thấp (<4 mg/l) sẽ làm tôm giảm miễn dịch và dễ nhiễm các bệnh. Ngoài ra, khi nguồn nước mang theo mầm bệnh từ sông, kênh, ao lân cận cũng làm viêm đường ruột tôm. 

Viêm ruột trên tôm do nguyên nhân môi trường

Viêm ruột trên tôm do nguyên nhân sinh học

Các loại vi khuẩn gây bệnh nhất là các nhóm vibrio spp., là những tác nhân chính gây triệu chứng viêm, xuất huyết đường ruột. Khi vi khuẩn xâm nhập qua thức ăn hay nước ao sẽ tiết ra loại độc tố phá hủy các niêm mạc ruột, từ đó làm tôm bỏ ăn và đường ruột trống.

Các nội ký sinh trùng như Enterocytozoon hepatopenaei (EHP) gây teo gan tụy và gây ảnh hưởng gián tiếp đến đường ruột bằng cách làm suy giảm hệ miễn dịch. Đồng thời một số loại virus làm suy yếu hệ miễn dịch và khiến tôm dễ mắc viêm ruột thứ phát.

Biện pháp phòng ngừa và điều trị viêm ruột trên tôm

Đối với bệnh viêm ruột trên tôm, việc phòng ngừa được xem là giải pháp then chốt. Thay vì chỉ xử lý khi bệnh bùng phát, người nuôi cần xây dựng chiến lược toàn diện từ dinh dưỡng, môi trường cho đến giám sát sức khỏe. Cách tiếp cận đồng bộ này không chỉ giúp hạn chế rủi ro mà còn tạo nền tảng cho mô hình nuôi bền vững.

Quản lý môi trường là yếu tố đầu tiên mà người nuôi cần chú trọng. Người nuôi cần duy trì ổn định các chỉ số trong môi trường ao bằng việc kiểm soát pH, độ mặn, nhiệt độ bằng vôi sống hay hệ thống sục khí. Đồng thời, bà con cần phải thay nước ao định kỳ 10-20% mỗi tuần, kết hợp dùng các chế phẩm sinh học để xử lý khí độc như Super PSB, Bacillus Licheniformis, Bacillus Amyloliquefaciens, Super Bio,... Bên cạnh đó, việc diệt khuẩn 7-10 ngày/lần sẽ giúp hạn chế sự phát triển của vi khuẩn Vibrio, oxy hòa tan phải duy trì ở mức cao, đặc biệt vào mùa mưa.

Quản lý dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng không kém. Bà con cần lựa chọn thức ăn từ các nhà cung cấp uy tín để tránh ẩm mốc hay hết hạn sử dụng. Bên cạnh đó, người nuôi nên cho ăn đúng khẩu phần, khoảng từ 3-5% trọng lượng tôm/ngày và chia nhiều bữa để hạn chế dư thừa. Việc bổ sung men vi sinh (Bacillus clausii, Saccharomyces cerevisiae,...) và enzyme (Amylase, multi enzyme,...) định kỳ cũng rất cần thiết để cân bằng hệ vi sinh có lợi và cải thiện khả năng tiêu hóa của tôm. 

Giám sát và phát hiện sớm là bước bảo vệ cuối cùng. Người nuôi cần phải quan sát sức khỏe tôm hàng ngày để phát hiện kịp thời những biểu hiện bất thường như tôm bơi lờ đờ, ruột trống phân trắng, bỏ ăn. Song song đó cần kiểm tra chất lượng nước bằng kit test hay gửi mẫu đến phòng xét nghiệm để giúp phát hiện nguy cơ sớm và có biện pháp xử lý kịp thời. 

>>> Xem thêm: Cách dùng chế phẩm sinh học hiệu quả cho tôm

Viêm ruột trên tôm có thể xuất hiện từ nhiều nguyên nhân nhưng có thể kiểm soát được. Khi người nuôi áp dụng đồng bộ các biện pháp trên, không chỉ giúp hạn chế rủi ro mà còn góp phần thúc đẩy mô hình nuôi tôm bền vững, an toàn cho ngành thủy sản.