Trong ngành nuôi trồng thuỷ sản, việc duy trì chất lượng nước ao và kiểm soát dịch bệnh là điều rất quan trọng vì sẽ ảnh hưởng đến năng suất của mùa vụ. Nếu người nuôi không xử lý đúng cách sẽ làm cho nguồn nước dễ tích tụ mầm bệnh, khí độc, vi sinh vật gây hại. Hãy cùng Aquavet đọc hết bài viết để biết cách xử lý nước bằng thuốc tím (KMnO₄ – Kali Permanganat) - phương pháp được nhiều hộ nuôi áp dụng nhé.

Thuốc tím là gì?
Thuốc tím (KMnO₄) là hợp chất có tính oxy hoá mạnh, với khả năng tiêu diệt các vi sinh vật gây hại, giảm mật độ tảo. Khi thuốc tím phản ứng với nước sẽ làm phá vỡ cấu trúc của vi khuẩn, nấm, đồng thời sẽ lắng tụ các chất lơ lửng có trong nước.
Khi nào nên xử lý nước bằng thuốc tím?
Không phải lúc nào cũng nên sử dụng thuốc tím. Việc sử dụng hợp lý đúng thời điểm sẽ giúp phát huy tối đa hiệu quả và tránh gây sốc cho thủy sản.
Các trường hợp nên xử lý nước bằng thuốc tím:
- Ao mới cấp nước, cần khử trùng trước khi thả giống
- Sau mưa lớn, nước ao chuyển màu, có dấu hiệu nhiễm bẩn
- Xuất hiện hiện tượng cá, tôm nổi đầu, giảm ăn, nghi nhiễm vi khuẩn
- Trước và sau khi sử dụng men vi sinh, để tiêu diệt vi khuẩn gây hại cạnh tranh
- Khi nước ao có mùi hôi tanh, tảo tàn, nhiều bùn đáy
>>> Xem thêm: Thuốc tím KMNO4
Hướng dẫn cách xử lý nước bằng thuốc tím an toàn, hiệu quả
Để xử lý nước bằng thuốc tím đạt hiệu quả tối đa, cần tuân thủ đúng quy trình và liều lượng phù hợp. Dưới đây là các bước thực hiện:
Bước 1: Kiểm tra và đánh giá chất lượng nước
Trước khi sử dụng thuốc tím, cần đo các chỉ tiêu cơ bản như pH, độ kiềm, DO, độ trong, mật độ tảo… Nếu nước có dấu hiệu ô nhiễm, độ trong thấp, pH dao động lớn thì việc xử lý là cần thiết.
Bước 2: Xác định liều lượng thuốc tím
- Dùng để khử trùng trước khi thả giống: Khoảng 2-4 mg/l, sau khi xử lý xong người nuôi cần giữ nước trong 24 - 48 giờ mới tiến hành thay nước và thả giống.
- Xử lý nước bị ô nhiễm trong quá trình nuôi: Từ 0.5 - 1 mg/l, bà con cần theo dõi chặt chẽ khi sử dụng thuốc tím để hạn chế tình trạng ảnh hưởng đến sinh vật nuôi.
- Giảm lượng chất hữu cơ trong ao nuôi: Cần dùng từ 1 - 2 mg/l sẽ giúp oxy hoá các chất hữu cơ có hại.
- Kiềm hãm sự phát triển của tảo độc: Dùng 1-2 mg/l giúp ức chế sự phát triển những loại tảo gây hại.
- Kiểm soát tảo độc: Từ 1 -2 mg/l giúp ức chế sự phát triển của loại tảo gây hại.
Bước 3: Cách pha và sử dụng
- Bà con hoà tan thuốc tím với nước sạch trước khi tạt lên bề mặt hay đổ trực tiếp vào dàn quật của ao nuôi để đảm bảo hỗn hợp được phân bổ đều.
- Khi xử lý xong, bà con bổ sung thêm men vi sinh vào ao để giúp tạo ra những vi sinh có lợi.
- Song song đó tăng cường thêm quạt nước để đủ hàm lượng oxy hòa tan, đặc biệt là trong giai đoạn dùng thuốc tím. Vì đây là giai đoạn sẽ làm cho số lượng lớn tảo bị tiêu diệt, từ đó làm suy giảm chỉ số DO.

Một số men vi sinh và enzyme của Aquavet
Một số lưu ý quan trọng khi xử lý nước bằng thuốc tím
Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, người nuôi cần lưu ý những điều sau:
- Không sử dụng thuốc tím trong thời điểm trời mưa hoặc khi thời tiết biến động, vì sẽ làm giảm hiệu quả thuốc và dễ gây sốc cho thủy sản.
- Không dùng chung với các chất khử mạnh khác như vitamin C, natri thiosunfat, hydrogen peroxide vì có thể phản ứng hóa học mạnh gây hại.
- Tránh lạm dụng thuốc tím vì có thể tiêu diệt luôn cả vi sinh vật có lợi, làm mất cân bằng hệ sinh thái ao nuôi.
- Tuyệt đối không nên sử dụng thuốc tím khi ao có mật độ tôm quá dày, sức khỏe yếu hoặc đang bị bệnh nặng.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách lắng phù sa cho ao nuôi
Ưu nhược điểm của phương pháp xử lý nước bằng thuốc tím
Ưu điểm:
- Hiệu quả nhanh trong việc tiêu diệt mầm bệnh
- Dễ sử dụng, chi phí thấp
- Không tồn dư lâu trong nước, phân hủy sinh học an toàn
- Tăng độ trong và cải thiện môi trường nước
Nhược điểm:
- Nếu dùng sai liều dễ gây sốc cho thủy sản
- Có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh nếu lạm dụng
- Phản ứng với một số hóa chất khác gây kết tủa nguy hiểm
Xử lý nước bằng thuốc tím là một giải pháp hữu hiệu giúp người nuôi kiểm soát được các yếu tố như môi trường, giảm mầm bệnh và duy trì sức khỏe cho tôm. Tuy nhiên, người nuôi muốn đạt hiệu quả cao cần phải hiểu rõ liều lượng, cách dùng, thời điểm phù hợp. Ngoài ra, bà con cần kết hợp thêm các sản phẩm khoáng chất, men vi sinh,.. và cách quản lý thức ăn sao cho phù hợp. Hiện thời tiết và môi trường đang bị biến động và rất khó lường trước, việc chủ động nắm bắt những kỹ thuật xử lý nước bằng thuốc tím sẽ giúp tối ưu hiệu quả cho vụ mùa.