Hiểm họa sụp tảo khi trời mưa kéo dài

Trong các ao nuôi, hiện tượng sụp tảo khi trời mưa là vấn đề nghiêm trọng, gây nguy cơ mất cân bằng môi trường, thiếu oxy và gia tăng khí độc. Từ đó sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của vật nuôi và năng suất của cả mùa vụ. Vậy sụp tảo là gì? Vì sao mưa lớn lại gây ra hiện tượng trên? Cách phòng tránh và ứng phó như thế nào cho hợp lý? Cùng Aquavet đọc hết bài viết để làm sáng tỏ những vấn đề trên nhé. 

Sụp tảo là gì?

Sụp tảo (tảo tàn) là hiện tượng tảo ở trong ao nuôi chết đồng loạt trong một khoảng thời gian ngắn. Từ đó sẽ làm cho màu nước bị thay đổi một cách đột ngột, từ màu xanh rêu hoặc xanh lá chuối chuyển sang nhạt, đục hay màu trắng của sữa. Hiện tượng sinh học này rất nguy hiểm cho cả ao nuôi và vật nuôi. Tảo đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ khí độc, cung cấp oxy và cân bằng hệ sinh thái nước. Một khi tảo chết, chuỗi cân bằng sinh học sẽ bị phá vỡ, đồng thời gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng khác.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách lắng phù sa cho ao nuôi

Nguyên nhân gây sụp tảo khi mưa kéo dài

Mưa lớn kéo dài sẽ rất dễ gây hiện tượng sụp tảo, nhất là vào đầu hoặc giữa mùa mưa. Sau đây là những nguyên nhân chính:

• Thay đổi đột ngột độ pH và độ mặn: Trong nước mưa có độ pH thấp khoảng từ 5-5,5 và không chứa muối nên sẽ giảm độ mặn và độ pH nhanh nên gây sốc cho hệ tảo. Với những loài tảo nhạy cảm sẽ có thể chết hàng loạt với sự thay đổi này, nhất là những loài tảo lam, tảo khuê, hay tảo silic.
• Tích tụ khí độc và hữu cơ: Mưa sẽ cuốn bụi bẩn, xác tảo chết, cùng những chất hữu cơ từ bờ ao lắng xuống đáy ao. Từ đó tạo điều kiện cho quá trình phân huỷ kỵ khí và sinh ra những khí độc (NH3, H2S,...) làm ức chế sự phát triển của tảo, thậm chí chết hàng loạt.
• Giảm ánh sáng: Mưa nhiều sẽ hạn chế ánh sáng mặt trời, từ đó giảm khả năng quang hợp của tảo. Tuy nhiên, hoạt động hô hấp của vi sinh vật và tảo vẫn sẽ diễn ra bình thường nên làm cho hàm lượng oxy giảm mạnh, nhất là vào ban đêm. Chính vì điều này gây thiếu oxy cho tôm và làm tảo chết do mất cân bằng sinh học.
• Mất cân bằng dinh dưỡng: Nước mưa pha loãng với nước ao sẽ dễ làm thiếu hụt những vi khoáng cần thiết cho quá trình quang hợp và sinh trưởng của tảo như sắt, magie, silic,...Vậy nên rất dễ làm tảo yếu và chết.

Nguyên nhân gây sụp tảo khi mưa kéo dài

Dấu hiệu nhận biết sụp tảo

Sau đây là những dấu hiệu để nhận biết hiện tượng tảo bị sụp:

• Nước ao có mùi chua, tanh hay mùi bùn đáy bốc lên.
• Tôm lờ đờ, nổi đầu hay chết rải rác vào buổi sáng sớm.
• Màu nước bị thay đổi nhanh, từ màu xanh sang xám đục, vàng nhạt, trắng sữa.
• Mật độ tảo giảm đột ngột hay tảo không còn xuất hiện dưới kính hiển thị.
• Đo độ DO (oxy hòa tan) vào sáng sớm cho ra kết quả thấp, dưới 2 mg/l.

Hậu quả của sụp tảo đối với ao nuôi

Tăng khí độc như NO2, NH3, H2S do tảo lắng xuống đáy ao và bị phân hủy.

Thiếu oxy một cách trầm trọng nhất là vào sáng sớm - là nguyên nhân chính gây chết tôm hàng loạt. 

Tôm bị suy giảm hệ miễn dịch, gây bùng phát các bệnh như phân trắng, đốm trắng, EMS,...

Hậu quả của sụp tảo đối với ao nuôi

>>> Xem thêm: Lợi ích của Bacillus Subtilis trong nuôi trồng thủy sản

Biện pháp ngừa tảo sụp trong mùa mưa

Để giảm hiện tượng sụp tảo trong mùa mưa, người nuôi cần chủ động thực hiện các biện pháp sau:

• Ổn định độ mặn và pH: Sau mỗi cơn mưa lớn, cần bổ sung thêm soda NaHCO3 hoặc nước muối nhằm duy trì độ ổn định của pH trong mức 7.8-8.2. Tránh trường hợp để độ pH bị dao động hơn 0.5 đơn vị/ngày.
• Theo dõi mật độ tảo và màu nước: Kiểm tra mật độ và chủng loại tảo định kỳ bằng kính hiển vi. Đồng thời, tránh cho tảo phát triển vượt mức >1 triệu tế bào/ml vì gây nguy cơ bị sụp tảo cao. 
• Tăng cường oxy dưới đáy và diệt khuẩn hữu cơ: Cần sục khí và bật quạt nước liên tục, đặc biệt là sau những cơn mưa lớn. Dùng vôi sống, vôi dolomite hoặc những loại men vi sinh để xử lý đáy và hạn chế khí độc phát sinh.
• Bổ sung vi khoáng và chất kích thích tảo: Dùng những sản phẩm có chứa sắt, silic, magie để tảo phục hồi sau mưa. Trong trường hợp nước nhạt dần, sử dụng chế phẩm tạo màu nước an toàn như mật đường, tạo màu xanh, tạo màu trà,...
• Dùng chế phẩm sinh học định kỳ: Tăng cường thêm hệ vi sinh có lợi trong ao để giúp cạnh tranh với những vi khuẩn gây các loại bệnh và ổn định hệ sinh thái nước như super bio, aquazyme,...

Sản phẩm Super Bio là men vi sinh hỗn hợp với hai thành phần chính là Bacillus subtilis và Bacillus licheniformis với hàm lượng cao. Loại men tiết ra những enzyme để ức chế những vi khuẩn có hại, bổ sung thêm những vi sinh giúp đường ruột khỏe, đồng thời thực hiện khử khí độc, hỗ trợ cắt tảo và xử lý cấp tốc đáy ao bị ô nhiễm nặng. Super Bio là sản phẩm mới được “trình làng” của Aquavet, đạt tiêu chuẩn nhập khẩu. Bà con muốn được tư vấn thêm thông tin, vui lòng liên hệ qua số hotline 0906 997 689. 

Sụp tảo là hiện tượng rất thường gặp vào trong mùa mưa, tuy nhiên nếu người nuôi không phát hiện và xử lý sớm sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Vậy nên, người nuôi cần nắm rõ những cơ chế, biểu hiện và biện pháp phòng tránh. Bên cạnh đó, cầm chủ động theo dõi, quan sát, kiểm soát chất lượng nước và chăm vật nuôi đúng quy trình là chìa khóa góp phần vụ nuôi trong mùa mưa thành công và đạt năng suất.