Các trường hợp ao tôm bị mất oxy

Trong mô hình nuôi tôm thâm canh hay siêu thâm canh, chỉ số oxy hòa tan (DO - Dissolved Oxygen) là yếu tố sống còn quyết định đến khả năng sinh trưởng, sức khỏe và tỷ lệ sống của tôm nuôi. Khi ao nuôi tôm bị mất oxy hoặc bị thiếu hụt nghiêm trọng là nguyên nhân hàng đầu gây ra hiện tượng tôm giảm ăn, nổi đầu hoặc chết hàng loạt. Hãy cùng Aquavet đọc hết bài viết để cùng tìm hiểu các trường hợp ao tôm bị mất oxy nhé.

Các trường hợp ao tôm bị mất oxy: Mật độ nuôi cao hơn khả năng cung cấp oxy của ao

Mật độ nuôi tôm trong các mô hình nuôi tôm thường từ 100-300 con/m2, thậm chí có những nơi nuôi đến 400-500 con/m2. Tuy nhiên, nếu dàn quạt nước, hệ thống sục khí hay lượng tảo trong ao không đáp ứng đủ oxy cho lượng tôm nuôi thì nguy cơ thiếu hụt rất cao, đặc biệt vào ban đêm và rạng sáng. Do đó, người nuôi cần cân nhắc giữa mật độ thả với khả năng xử lý nước, sục khí. Đồng thời cần trang bị hệ thống quạt nước, máy thổi khí, máy sục khí đáy hợp lý theo mỗi giai đoạn sinh trưởng của tôm.

Các trường hợp ao tôm bị mất oxy: Quá trình quang hợp tảo bị gián đoạn

Tảo là nguồn cung cấp oxy tự nhiên chính trong ao thông qua quá trình quang hợp. Tuy nhiên, khi thời tiết âm u kéo dài hay mưa nhiều làm giảm lượng ánh sáng, từ đó làm thay đổi nồng độ dinh dưỡng trong ao một cách đột ngột. Chính vì điều này làm giảm hoặc ngừng hoạt động quang hợp nên không sản sinh oxy vào ban ngày và tiếp tục tiêu thụ oxy vào ban đêm. Do đó ao nuôi dễ bị tình trạng “sốc oxy”. Sau đây là các giải pháp dùng để khắc phục tình trạng trên:

• Thường xuyên theo dõi mật độ và các loại tảo trong ao
• Bổ sung thêm oxy bằng cách sục khí nếu thời tiết xấu kéo dài
• Tránh cho tảo phát triển quá mức và gây hiện tượng tảo tàn một cách đột ngột 

Các trường hợp ao tôm bị mất oxy: Quá trình quang hợp tảo bị gián đoạn

>>> Xem thêm: Có nên bổ sung tảo khuê giai đoạn tôm lột xác đồng loạt hay không? 

Các trường hợp ao tôm bị mất oxy: Tảo tàn hoặc bùng phát quá mức 

Khi mật độ tảo trong ao quá cao, hiện tượng tảo nở hoa có thể xảy ra và làm nước ao bị đổi màu bất thường. Tảo chết hàng loạt sẽ làm cho quá trình phân huỷ tảo tiêu tốn lượng lớn oxy nên sẽ gây tình trạng mất oxy trong ao. 

Các biểu hiện của hiện tượng tảo tàn:

• Nước trong ao chuyển sang màu lạ hoặc bị trong bất thường.
• Đáy ao nuôi có mùi hôi tanh
• Tôm bị nổi đầu vào buổi sáng sớm

Sau đây là cách phòng tránh hiện tượng tảo tàn bùng phát:

• Dùng các loại chế phẩm sinh học để kiểm soát dinh dưỡng (N,P) trong nước.
• Không để tảo phát triển vượt mức kiểm soát, đồng thời duy trì màu nước ao luôn ổn định.
• Tránh dùng các hóa chất diệt tảo nếu không thực sự cần thiết.

>>> Xem thêm: Tìm hiểu hiện tượng tảo nở hoa trong ao nuôi

Các trường hợp ao tôm bị mất oxy: Lượng chất hữu cơ trong ao quá cao

Chất thải từ phân tôm, xác tảo chết, lượng thức ăn dư thừa,... được tích tụ ở đáy ao nên sẽ làm tăng hàm lượng chất hữu cơ. Mà những vi sinh vật phân huỷ chất hữu cơ cần tiêu thụ nhiều oxy, nhất là vào ban đêm, làm oxy trong nước giảm nghiêm trọng. Cách để kiểm soát lượng chất hữu cơ:

• Quản lý chế độ cho ăn và tránh việc cho ăn dư thừa.
• Thực hiện hút bùn dưới đáy theo định ký.
• Dùng thêm các loại men vi sinh để giúp phân huỷ chất hữu cơ.
• Thường xuyên theo dõi khí độc (NH₃, H₂S) để đánh giá mức độ ô nhiễm của đáy ao. 

Các trường hợp ao tôm bị mất oxy: Nhu cầu oxy tăng cao trong giai đoạn tôm lớn

Khi tôm đạt kích cỡ khoảng 50 con/kg trở lên sẽ cần lượng oxy nhiều hơn bình thường. Nếu hệ thống cung cấp oxy không đáp ứng kịp tốc độ phát triển của tôm, dẫn đến tình trạng thiếu oxy trong ao. Do đó, người nuôi cần phải tăng số lượng và thời gian chạy máy sục khí, quạt nước vào trong giai đoạn tôm lớn. Hơn thế nữa, bà con cần bố trí oxy đáy ao ở những điểm tôm hay tập trung và tránh cho ăn quá nhiều vào chiều tối vì tăng nhu cầu oxy cho tiêu hóa.

Các trường hợp ao tôm bị mất oxy: Nhu cầu oxy tăng cao trong giai đoạn tôm lớn

>>> Xem thêm: Chăm nước đúng cách khi độ mặn thấp và trời mưa kéo dài

Các trường hợp ao tôm bị mất oxy: Mưa lớn hoặc thay đổi thời tiết đột ngột

Với những trận mưa lớn sẽ làm cho nhiệt độ thay đổi một cách đột ngột, nước bị phân tầng, làm giảm độ mặn, tảo chết, lượng oxy hòa tan trong nước. Bên cạnh đó, khi thời tiết chuyển mùa hoặc gió mùa đông bắc cũng làm cho môi trường biến động mạnh mẽ. Sau đây là các giải pháp để ứng phó khi thời tiết thay đổi đột ngột:

• Tăng cường việc chạy quạt nước để giúp tránh sự phân tầng nước
• Che chắn hệ thống ao, nhất là cao bạt nổi
• Tiến hành sục khí để giúp tăng lượng oxy trong ao
• Bổ sung thêm các loại khoáng, vitamin C để tăng sức đề kháng cho tôm.

Người nuôi cần lưu ý kiểm tra định kỳ các hoạt động của máy lọc nước, máy thổi khí; bố trí quạt nước hợp lý tránh góc chết trong ao; đồng thời dự phòng thêm máy móc để dự phòng mất điện hoặc trục trặc kỹ thuật. 

Các trường hợp ao nuôi bị mất oxy là tình huống nguy hiểm nhưng người nuôi hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu người nuôi chủ động kiểm soát tốt yếu tố môi trường và hệ thống giúp hỗ trợ. Việc đầu tư hợp lý vào các thiết bị, duy trì môi trường nước ổn định, quản lý thức ăn khoa học, dùng chế phẩm sinh học đúng cách là giải pháp thiết thực để đảm bảo lượng oxy hòa tan luôn ở mức an toàn.